تحلیل فرم و محتوای اندیشۀ روحانیون معاصر درخصوص نسبت دین و سیاست با تأکید بر نظریۀ زیمل

نویسندگان

چکیده مقاله:

مقاله حاضر با هدف بررسی اندیشۀ روحانیون معاصر در خصوص نسبت دین و دولت طی سال­های1340 تا 1357 نوشته شده است. در این مقاله با استفاده از روش «تحلیل محتوای کیفی» و استمداد از نظریۀ «چرخش دیالکتیک فرم و محتوا» فرضیۀ جانشینی فرم و محتوای جدید در ساختار دین و سیاست جامعۀ ایران مورد بررسی قرار گرفته است. یافته­های این تحقیق نشان داد در فرم قدیم، محتوای «اسلام محافظه­کار» و «اسلام اصلاح­طلب» با پذیرش مفهوم «سلطنت» و «پادشاه» هویتی مستقل میان فرم سیاست و فرم دین را به­رسمیت شناختند. از این رو، اندیشۀ «دین برای دین» و «دین برای سیاست» دو محتوای تولید شده در اندیشۀ این گروه از روحانیون در ایران قلمداد می­شدند. از اوایل دهۀ 40 در نتیجۀ برخی تحولات صوری نظیر: تشدید اقدامات اسلام­ستیزانۀ رژیم، سرخوردگی اندیشمندان ایرانی از ایدئولوژی­های رقیب (لیبرالیسم، مارکسیسم و ناسیونالیسم)، شکل­گیری ظرفیت­های جدید برای طرح اسلام مدرن در جامعه، فاصله گرفتن اندیشۀ امام خمینی (ره) از دیگر روحانیون در حوزۀ علمیه و هژمونیک شدن اندیشۀ او پیوند جدیدی در عرصۀ سیاست و دین به وجود آمد که زمینۀ ادغام دو فرمِ دین و سیاست را فراهم آورد. محصول این تلفیق ساختاری شکل­گیری «اسلام سیاسی» بود که متولی محتوای جدیدی تحت عنوان «سیاست برای دین» شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

نگاهی انتقادی به آرای گئورگ زیمل درباره دین، نسبت میان دین و دینداری در جامعه شناسی صوری گئورگ زیمل

گئورگ زیمل یکی از دشوارگوترین جامعه شناسان کلاسیک است که همچون همه جامعه شناسان به مقوله دین ورود کرده و در چارچوب جامعه شناسی ابداعی خود، دین را در دو مقوله «فرم» و «محتوا» بررسی کرده است.زیمل با اتکا به نظریه نوکانتی بازسازی شده اش یعنی «فرم و محتوا»، فرم را ابژه و محتوا را سوژه تلقی می‌کند و تبدیل دیالکتیکی ابژه‌ها به سوژه‌ها و سوژه‌ها به ابژه‌ها را نشان می‌دهد. اینکه دینداری مفهومی مستقل از...

متن کامل

تحلیل محتوای کتاب دین و زندگی دوره متوسطه با تأکید بر برنامه درسی ملی

پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل میزان توجه به شاخص‌های تربیتی در برنامه درسی ملی در کتب درسی دین و زندگی 2 و 3 دوره‌ی متوسطه اجرا شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع پژوهش کیفی و رویکرد پژوهش کاربردی بود. جامعه پژوهش، کتابهای دین و زندگی دوره‌ی متوسطه در سال تحصیلی 95-94 بود که به صورت هدفمند کتابهای دین و زندگی 2 و 3 دوره‌ی متوسطه به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. ابزار مورد استفاده در پژوهش، اسنادی ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 4

صفحات  125- 152

تاریخ انتشار 2016-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023